In het Multiraedt-blog van 29 mei j.l. Aandelenmarkten wereldwijd rekenen kennelijk op Bernanke werd al gewezen op de alsmaar oplopende risico's in de wereld, die de hoge koersen op de aandelenmarkten niet rechtvaardigden.

Zeker onder Amerikaanse beleggers heerste de overtuiging, dat een verslechtering van de economische omstandigheden onwaarschijnlijk was gezien de nog gaande stimuleringsmaatregelen (quantitative easing: QE 2).

Bovendien werd gerekend op hernieuwd ingrijpen ( QE 3, QE 4 ect.) mocht de economie plotseling toch inzakken.

Op dit moment is men niet meer zo zeker van Bernanke's bereidwilligheid om de helikopters weer te laten opstijgen, afgeladen met vers gedrukte dollarbiljetten. Er waait momenteel, onder invloed van de Tea Party, een andere wind in Amerika.

Men is zich plotseling bewust geworden van de enorme begrotingstekorten en een staatsschuld, die hard op weg is onbeheersbaar te worden.

Voorlopig lijken Bernanke's handen gebonden te zijn. Dat moet toch vreselijk zijn voor de man, nu een afglijdende economie en instortende financiële markten die handen toch behoorlijk zouden moeten doen jeuken.

Het Congres heeft Bernanke ook laten weten dat reddingsoperaties voor Europa, zoals die in 2008 plaatsvonden nu uit den boze zijn. De Amerikaanse Federale Bank heeft op het hoogtepunt van de crisis, toen het onderlinge lenen tussen Europese banken compleet bevroren was, enorme swap lines (dollar kredieten) ter beschikking gesteld.

Dat is misschien ook wel te begrijpen gezien de verandering van de aard van de problematiek. In 2008 werd aan de solventie van banken getwijfeld, nu twijfelt men aan de solventie van landen!

De ECB ziet de bui kennelijk al hangen en heeft, nu de eerste tekenen van onderling wantrouwen tussen banken weer de kop opsteekt, besloten de maatregel, waarbij nood-liquiditeitssteun aan banken verstrekt wordt, weer in ere te herstellen.

Inmiddels heeft zich alweer het volgende probleem toegevoegd aan de al lange lijst: kredietbeoordelaar Standard&Poor's heeft Amerika's rating van AAA naar AA+ teruggebracht, terwijl de Chinese kredietbeoordelaar Dagong nog een stap verder gegaan is en Amerikaans krediet slechts een enkele A rating waardig vindt.

De reden hiervan kan het makkelijkst uitgelegd worden via de onderstaande anekdote gevonden op het blog van de Dollar Vigilante:

Doctor: Uncle Sam, you've been drinking larger and larger amounts of alcohol every day since 1960. 1960 was the last year where you didn't drink. You are going to die if you keep this up.

Uncle Sam: I don't want to die, Doc. Tell me what I need to do.

Doctor: Well, from 1960-1975 you weren't too bad. You drank 3 or 4 beers per day but it was under control. You could have stopped if you wanted... you just didn't. However, throughout the 80s it increased to about 5 or 6 per day and then by the 90s you were up to drinking 10 beers a day.

Uncle Sam: Yes, Doc, but remember 1999 and 2000? I slowed to only 5 or 6 beers per day again.

Doctor: Yes, but that was just for 2 years. Since then you've gotten completely out of control. You've increased every year since and then, since 2008 to now you've gone from 30 to 40 beers per day.

Uncle Sam: Ok Doc. It's time to get serious. Here is what I'm going to do. I am now drinking 40 beers per day but in 2013 I will only drink 39.6. And in 2014 I will only drink 39.4 beers per day. By 2021 I will be down to 38 beers per day. Will that work?

Doctor: You're in denial. And, you'll be lucky to make it to 2013 much less 2021.

Dat Amerikaanse politici zwaar in de ontkenning zitten of anders ongelofelijk cynisch zijn, moge duidelijk zijn. Het verbazingwekkende debat over het schuldenplafond is daar het bewijs van en heeft bovendien veel onzekerheid onder beleggers teweeggebracht.

Afgelopen week is naar schatting $ 4,5 biljoen verloren gegaan door inzakkende aandelenmarkten. De verwachtingen voor komende week zijn behoorlijk somber. De G20 is zelfs in spoedoverleg gegaan.

Beleggers zijn ervan overtuigd dat slechts twee mensen op aarde het tij kunnen keren:
1)Angela Merkel, die voor de onmogelijke keus staat om enerzijds het belastinggeld van haar kiezers te riskeren door feitelijk de fiscale eenwording van de EU te accepteren middels het uitgeven van Eurobonds, voorzien van Duits-Nederlandse dekking of anderzijds een breuk in de Euro te laten gebeuren met onvoorziene gevolgen.

Inmiddels neemt het aantal landen, dat direct hulp nodig heeft alsmaar toe ( Griekenland, Ierland, Portugal, Cypres, Italië, Spanje en zelfs België), terwijl het aantal landen dat de rekening nog kan oppikken, steeds verder afneemt.

2)Fed baas Ben Bernanke, die, tegen de wil van de Tea Party en de meeste andere conservatieven in Amerika, de geldpersen weer kan opstarten.
Zo'n QE 3 hoeft niet per se in dezelfde vorm gegoten te worden zoals bij QE1 en QE2 (opkopen van staatsobligaties)

Er wordt hier en daar gespeculeerd dat de FED zelf rechtstreeks aandelen en vastgoed zou kunnen gaan opkopen of banken het uitlenen makkelijker te maken door de vereiste, dat banken reserves dienen aan te houden, te laten vallen.

Nóg radicaler zou een rente zijn geheven over bankreserves om zo banken nog meer aan te zetten tot uitlenen. (Misschien kunnen zij beter de Nationale Garde oproepen om de consument rechtstreeks naar de winkelcentra te jagen)

Bernanke kan het zich in ieder geval niet veroorloven niets te doen, terwijl investeerders massaal risicovolle beleggingen ontvluchten en de economie weer weg begint te zakken. Inactiviteit zou hem de ideale zondebok maken.

Het ziet ernaar uit dat beide "uitverkorenen" met een Morton's fork worden geconfronteerd.

  • Doen ze niets, dan dreigt de crisis echt uit de hand te lopen.
  • Nemen zij daartegenover maatregelen, dan betekent dat in het geval van Angela Merkel waarschijnlijk politieke zelfmoord en in het geval van Ben Bernanke verdere geldontwaarding, resulterend op zijn minst in een diplomatieke rel met Japan en China of zelfs in een regelrechte handelsoorlog.

Bij zoveel onzekerheid is het raadzaam om als belegger voorlopig maar langs de kant te gaan staan en weerstand te bieden aan oproepen van de gebruikelijke positivos, die plotseling natuurlijk overal weer koopjes zien opduiken.

 
Categorie Financieel Advies