De Eurocrisis bevindt zich inmiddels in de beslissende fase. Dankzij de grote "voortvarendheid en eensgezindheid" van de Europese politici wordt de mug Griekenland nu bijgestaan door een kudde olifanten, die gezamenlijk de euro in de grond dreigen te stampen!

De laatste reddingspoging van Griekenland lijkt nu door een Finse truc, waarbij in plaats van een eiland, cash als onderpand van de Grieken bedongen is, alweer op losse schroeven te staan.
De onbenulligheid druipt er werkelijk aan alle kanten vanaf.

  • De Europese aandelenmarkten hebben hun "waardering" over het tot dusverre gevoerde beleid duidelijk laten merken, zoals blijkt uit de onderstaande grafiek:


    Daarmee zijn de hiernaast afgebeelde markten in zogenaamd "bear market territory" aanbeland en kunnen met horten en stoten verdere dalingen verwacht worden. Zie dat Nederland het niet beter doet dan bijvoorbeeld Spanje.

    Aangezien aandelenmarkten toekomstige gebeurtenissen voorspellen, zijn de implicaties van de recente dalingen zorgwekkend. Natuurlijk is de voorspellende waarde niet feilloos, maar de huidige trend in de economische graadmeters lijkt de conclusie van de aandelenmarkten te ondersteunen.

    Griekenland, Ierland en Portugal zitten nu in een depressie, Spanje en Italië in een recessie en de harde kern van Europa, bestaande uit Duitsland, Nederland en Frankrijk zitten op het randje van een recessie.

    Iemand die dat al lang van te voren zag aankomen was Gordon T. Long. Zijn grafiek uit 2010 staat hieronder afgebeeld. Tot dusverre is zijn vooruitziende blik ten aanzien van de chronologie der gebeurtenissen bewonderenswaardig!

    Deze grafiek is bedoeld om aan te tonen dat papiergeld, zonder een anker in bijvoorbeeld goud, uiteindelijk ten dode is opgeschreven. Of dat zo is laten wij hier in het midden, maar wel is duidelijk, dat sinds het indirect loslaten van de goudstandaard in 1971 door president Nixon een ongekende kredietbubbel ontstaan is. Het leeglopen van die bubbel bezorgt het "rijke" westen nu een ongelofelijke kater, die met een simpel aspirientje niet weg te krijgen is.
  • Ook in de VS wijzen de indicatoren nu op een aanstaande economische krimp. Bepaalde commentatoren gaan zelfs zover door te zeggen dat de VS nooit uit de recessie van 2008 gekomen is, maar dat de Federale Bank met zijn geldpers de effecten ervan slechts tijdelijk versluierd heeft.

    De volgende grafiek is veelzeggend:

    Hiernaast is te zien wat er gebeurd met het BBP tijdens een recessie. (grijze verticale balken geven de recessies aan) Na een korte opleving begint de groei weer af te nemen en is al bijna weer negatief. Ziet men deze grafiek echter in samenhang met de volgende hieronder afgebeelde grafiek, dan lijkt recessie onafwendbaar:

    Hiernaast kan men zien hoe snel consumenten de laatste maanden het vertrouwen in de economie kwijtraken. Als men op het verleden mag afgaan is de kans op recessie hierdoor 90%!
    Bron:Haver Analytics, Gluskin Sheff
  • Japan, dat voor de tsunami al met groeivertraging te kampen had, bevindt zich in een pittige recessie, waardoor de 3 economische machtsblokken, die tezamen ongeveer 70% van de wereldeconomie voor hun rekening nemen, nu in een recessie of bijna in een recessie zitten.

Het is op dit moment natuurlijk nog te vroeg om van een wereldwijde recessie te spreken, laat staan van een depressie.

Veel zal afhangen van de reactie van politici en daar zit nu juist de kneep.

  • Europa (lees Duitsland) kan maar niet beslissen of het de PIIGS op sleeptouw neemt. Kennelijk heeft men daar de "The inefficiency of splitting the bill" gelezen, waarin staat dat mensen die in een restaurant de rekening delen 30% meer uitgeven dan mensen die ieder voor zich betalen.
  • Amerika is politiek gezien in 2 ongeveer even sterke kampen verdeeld, waardoor besluitvorming, zoals we hebben kunnen zien, op zijn minst gezegd, problematisch is. De komende presidentsverkiezingen hebben kennelijk voorrang boven nationale belangen.
  • China voert een monetair verkrappingsbeleid om huizenspeculatie en inflatie te bestrijden.
  • Japan is een apart probleem. Daar strijdt men al jaren tegen deflatie, vergrijzing en nu ook nog tegen tsunami's en meltdowns.
  • Voor allen, behalve misschien China, geldt dat men de grenzen van overheidsingrijpen bereikt heeft en dat men slechts kan trachten het vertrouwen onder de bevolking in stand te houden, zodat niet iedereen naar de bank rent om zijn geld eraf te halen en met hamsteren te beginnen.

Het onbenullige optreden van de politici heeft dan ook meer weg van het herschikken van de ligstoelen op de Titanic. Zij moeten zich toch bewust zijn van de risico's in de economie, maar tevens van hun onmacht om adequate maatregelen te treffen.

Financiële markten reflecteren die onmacht en participanten zoeken nu een veilig heenkomen. Weg uit aandelen en maar weer in soliede staatsobligaties.

Bovendien laat de markt weten hoe zij denkt over de pas stress-geteste banken in Europa. De verzekeringspremies ( CDS ) voor obligaties van een groot aantal banken vliegen omhoog. Dat is ook niet zo verwonderlijk als men bijvoorbeeld de situatie van twee Franse banken bekijkt, Credit Agricole en BNP Paribas.

Beide banken hebben ongeveer € 1 biljoen aan deposito's in hun boeken, tegen € 2,5 biljoen aan activa, terwijl hun tastbare eigen vermogen onder de 3% gevallen is. Dat verklaart waarom banken elkaar nu steeds minder beginnen te vertrouwen, waardoor een opvriezen van de markt zoals in 2008 dreigt.

Een ander saillant detail is de alsmaar oplopende premie op Franse staatsobligaties. Die premie ligt nu hoger dan die op Peruaanse, Colombiaanse , Chileense en Braziliaanse staatsobligaties, terwijl die landen slechts een BBB rating hebben tegenover de AAA rating van Frankrijk.

Kennelijk weegt de precaire situatie van de Franse banken sterk mee en zijn de geruchten over een desastreuze afwaardering van de Franse kredietwaardigheid kennelijk niet ongegrond.

Concluderend blijft de vraag overeind of een combinatie van een zich voortslepende Eurocrisis en de zich ontluikende recessie iets van een heel andere orde kan veroorzaken. Wie het weet mag het zeggen!

 
Categorie Financieel Advies