Vier mythes over online leren in een virtual classroom ontkracht

Onbekend maakt onbemind, en de moeilijkheid met veel mensen is niet dat zij niet weten, maar dat zij zoveel weten dat niet juist is. (Josh Billings) 

Mythe 1

Je mist de interactie bij online leren in een virtual classroom
Uit eigen ervaring kan ik vertellen dat trainen en leren in een virtual classroom juist veel interactiever kan zijn dan in traditionele face-to-face trainingen. Deelnemers aan mijn webinars zijn vaak aangenaam verrast, en komen meestal snel terug op dit soort vooroordelen. Als online trainer geven webinar-omgevingen als bijvoorbeeld Adobe Connect of Webex veel mogelijkheden voor een interactieve training. Zo zijn daar de chat, het whiteboard, de poll, en er zijn zelfs mogelijkheden om deelnemers in break-out sessies met een whiteboard uiteen te laten gaan of sticky notes te gebruiken om te brainstormen en structuur aan te brengen in ideeën. De kennis van de trainer over het ontwerpen van effectieve online trainingen en de inzet van de juiste tools op het juiste moment is essentieel voor het interactief leren in een virtual classroom. Een online training waarin deelnemers worden gestimuleerd om samen te werken en samen te leren is juist heel interactief.

Mythe 2

Online leren in een virtual classroom is onpersoonlijk
Dagelijks praat ik met mensen die denken of vinden dat leren in een online classroom onpersoonlijk is. Veel trainers willen om die reden geen online trainingen geven. Als we dan even doorpraten blijkt dat de oorzaak van deze beelden vaak te liggen aan het bijwonen van webinars waarin geen gebruik wordt gemaakt van een webcam, audio, chat of andere interactiemogelijkheden. Onbekend maakt onbemind zullen we maar zeggen, en ik snap dat heel goed. Als het webinar dat ik gaf bij een collega, waarbij ik geen rechtstreeks contact had met deelnemers, en alleen maar mijn verhaal vertelde aan de hand van sheets, maatgevend was en ik niet beter wist, zou ook ik vinden dat leren in een virtual classroom onpersoonlijk is. Maar het kan dus anders! Zeker als je als trainer zorgvuldig en afgewogen gebruik maakt van de video/webcam mogelijkheid, de mogelijkheid om ook deelnemers zich via de video te laten voorstellen en de mogelijkheden van de audio en de chatroom. Zelf maak ik gebruik van de diensten van een stemcoach, en ja hoor, dat coachen doet ze online. Dat is zeker niet onpersoonlijk!

Mythe 3

Een online training zal kwalitatief wel minder goed zijn dan een face to face training
De meningen over de kwaliteit van online trainingen lopen uiteen. Maar dat geldt ook voor de kwaliteit van traditionele trainingen. Ervaring leert dat de kwaliteit van een training niet is af te meten aan locatie of plaats. Locatie of plaats kunnen hooguit een ervaring toevoegen aan een training. Een inspirerende locatie kan zorgen voor emotie, en, zoals we weten uit de kennis die is opgedaan over breinleren, als je emotie koppelt aan een leerproces zal het geleerde beter beklijven. Ook online kan er sprake zijn van emoties die een bijdrage toevoegen aan het leerproces. Door inspirerende trainers, door uitdagende werkvormen, door bijzondere trainingen die blijven hangen.

Als je aan de slag gaat als online trainer moet je je realiseren dat het geven van trainingen in online programma’s of in virtual classrooms in elk geval net zoveel, en misschien in eerste instantie wel meer tijd en moeite zal kosten als het geven van een traditionele face-to-face training. Het volstaat zeker niet om je huidige lesmateriaal één op één online te zetten. Een online training is zó wezenlijk anders dat je je hele trainingsopzet, je ondersteunende materiaal, beeldmateriaal, communicatie, interactie en samenwerking volledig opnieuw moet opbouwen, rekening houdend met allerlei aanvullende eisen waar je materiaal aan moet voldoen. En aan de mogelijkheden en onmogelijkheden van de classroom. En natuurlijk ken je je tools, je weet hoe de knopjes in je classroom werken, ook bij je deelnemers aan de andere kant van de lijn. Maar als je dat goed voor elkaar hebt is de kwaliteit, de opbrengst van een online training, zeker te vergelijken, zo niet nog beter, dan een face-to-face training.

Mythe 4

Altijd gedoe met techniek met zo’n webinar
Helemaal kan ik deze mythe niet ontkrachten, het blijft techniek en dat vraagt van de trainer (tenzij hij of zij gebruik maakt van een co-trainer voor de techniek) een goede kennis van de webinartool, en van de problemen waar deelnemers mee te maken kunnen krijgen.

De techniek van de webinar-omgevingen is de afgelopen jaren enorm verbeterd en ik merk dat zo’n 95% van de deelnemers aan mijn webinars ongestoord kan deelnemen. Mits ze de toegestuurde instructies even hebben door genomen. Waar gaat het vaak mis?

De meeste verstoringen zie ik bij deelnemers met oudere computers, een slechte internetverbinding, of gebruik van een browser die niet goed werkt bij een bepaalde webinar-omgeving. Andere problemen zijn vaak te herleiden tot onkunde over de werking van de eigen computer of instellingen die verkeerd staan. Een goede voorbereiding is het halve werk, dus als je je tool kent en je deelnemers informeert over waar ze tegenaan kunnen lopen, dan is ook de techniek geen hindernis voor het geven van een geslaagde online training.