Hét businessmodel voor een franchise organisatie: de coöperatie?

ONBEKEND maakt ONBEMIND:

De Algemene Vergadering van de Verenigde Naties roept de wereld op met de slogan "Cooperative Enterprises Build A Better World".

Als een ondernemer zich went tot een gemiddelde notaris of fiscaal–jurist met de vraag om een coöperatie (voor een franchise organisatie) op te richten, dan krijgt hij in 95% van de gevallen als antwoord: “dat zou ik niet doen, een BV is veel beter”. Dit antwoord is in alle gevallen gebaseerd op:

1. Onwetendheid: de notaris of jurist is niet voldoende bekend met de in’s en out’s van een coöperatie;
2. Onbemindheid: er kan niet zoveel aan worden verdiend als aan de oprichting van een BV; daarnaast is er bij het in- en uittreden van leden geen jurist of notaris nodig (gemis van toekomstige inkomsten).

Kenmerken van een coöperatie:

• er is geen minimumkapitaal vereist;
• de aansprakelijkheid kan worden uitgesloten;
• toetreden en uittreden tot de coöperatie is gemakkelijk en laagdrempelig;
• het reglement kan op een eenvoudig manier zelf worden aangepast;
• de uitgifte van (prioriteit)ledencertificaten regelt het eigenaarschap;
• kostenvoordeel door gezamenlijke inkoop (collectieve verzekeringen);
• het uitvoeren van (landelijke) gezamenlijke marketingactiviteiten;
• fiscaal: gebruik maken van de zogenaamde ‘verlengstukwinst’-regeling en de deelnemingsvrijstelling zoals die geldt voor BV’s;
• sociale verzekering: de coöperatie is een rechtspersoon en kan gebruik maken van sociale werknemersverzekering;

Welke VORMEN van COÖPERATIES onderscheiden we?:

1. Samenwerkingscoöperatie (zgn.: kostencoöperatie): voorbeelden: Coöperatie Primera, Etos Coöperatie, Mac Donald's Marketing Coöperatie
2. Eigenarencoöperatie: de 'eigenarencoöperatie' is in eerste instantie vooral gebruikt in de agrarische sector en is geschikt in de plaats van een maatschap of BV: voorbeelden: Rabobank, Boerenbond en Campina zijn als Coöperatie ooit zo begonnen.
3. Eigenaren-/samenwerkingscoöperatie: het eigendom van de franchiseformule / coöperatie en de samenwerking tussen haar leden wordt geïntegreerd in één coöperatie; als voorbeeld geven we KUBUS Coöperatie: een coöperatie waarin bedrijfsadviseurs, fiscalisten, belastingadviseurs, administratiekantoren en accountants met elkaar samenwerken.

De coöperatie als een volwaardig businessmodel voor een franchise organisatie?

Welke kenmerken zijn onderscheidend en welke leveren gevaar op?

• toetreden en uittreden tot de coöperatie: is gemakkelijk; het bestuur van de coöperatie kan dit zelf zonder tussenkomst van een notaris regelen, een eerlijke coöperatie kent geen wurgcontract met 5 jaar betaalplicht (idem huurovereenkomsten);
• transparantie door zelfcontrole: dwingt de oprichters / eigenaren tot het hoogste niveau van transparantie; iedereen in de coöperatie weet waaraan zijn inleg / contributie wordt uitgegeven, wat de voorzitter (incl. bonus) verdient en wat de eigenaren er aan over houden; binnen een coöperatie controleren de leden elkaar en het bestuur; als de eigenaren/leden mismanagement en / of zelfverrijking toestaan dan zijn ze daar zelf bij geweest en zelf verantwoordelijk voor;
• boeien en binden: doordat het opzeggen van het lidmaatschap relatief eenvoudig is, dient het bestuur er voor te zorgen dat leden tevreden blijven door een goed te presteren;
• Algemene Leden vergadering (ALV) versus de franchiseraad: de franchiseraad is een adviesorgaan en neemt geen besluiten; in de ALV nemen de leden samen de besluiten; dit dwingt het bestuur tot het formuleren van haalbare voorstellen; dit vereiste een gedegen voorbereiding en een fase waarin de leden geraadpleegd worden; deze, op een natuurlijke wijze ontstane, saamhorigheid zorgt er voor dat de kans dat de leden zich tegen haar bestuurders keren aanzienlijk wordt verkleind.
• continuïteit van het bestuur: in de meeste coöperaties kiezen de leden zelf haar bestuurders; in de eigenaren- / samenwerkingscoöperatie zijn dit over het algemeen verdienstelijke leden met visie en die extra inspanning leveren; zijn er onder de leden geen competente bestuurders voorhanden, dan is het mogelijk om externe bestuurders aan te trekken; dit kan ten koste gaan van de betrokkenheid van de bestuurder bij “hun” coöperatie of leiden tot ongewenste zaken zoals “grote auto’s-, dikke tapijten- en bonuscultuur”; de leden dienen daar alert op te zijn;
• betrokkenheid en collegialiteit: een van de basiskenmerken van een coöperatie; de manier waarop leden met elkaar omgaan kent vaak een lage drempel: we zijn ten slotte elkaars collega’s en bereid elkaar te helpen; dit leidt tot grote betrokkenheid, creativiteit, kennis delen en solidariteit; de wens van meeste leden ooit mede eigenaar te worden bevorderd consensus, oplossend gedrag, samenhorigheid en maatschappelijke verantwoordelijkheid;
• internationalisering: grenzen vervagen; internationaal ondernemen wordt steeds belangrijker; door een internationale coöperatie boven de landen coöperaties te plaatsen is de weg naar internationalisering relatief snel en eenvoudig.
• samenwerken aan Maatschappelijk Verantwoord Ondernemen (MVO): de coöperatie (zonder winst oogmerk) maakt, ook in andere landen, samenwerken met coöperaties of organisaties ter bevordering van het ondernemerschap en ter ondersteuning van maatschappelijk projecten makkelijk toegankelijk; in de hele wereld zijn de kenmerken van de coöperatie in grote lijn het zelfde.

"Cooperative Enterprises Build A Better World" is dan ook een zeer doelgerichte uitdaging van de “Verenigde Naties”

Conclusie:

Om de coöperatie als businessmodel strategisch onderscheidend te kunnen laten zijn is bij oprichting maatwerk nodig, zodat optimaal van de mogelijkheden die een coöperatie biedt gebruik wordt gemaakt.

De coöperatie biedt voor een franchiseformule absolute voordelen ten opzichte van de B.V. De coöperatie is daarmee een meer dan logische keuze voor een franchiseformule. Bovendien dwingt een coöperatie de oprichters tot samenwerken en transparantie op basis van positieve elementen zoals: collegialiteit, delen van creativiteit, zelfcontrole, delen van kennis, solidariteit, maatschappelijke verantwoordelijkheid etc.

De coöperatie behoort als rechtsvorm tot de modernste businessmodellen van deze tijd waarin intelligente mensen op basis van gelijkwaardigheid en wederzijds respect met elkaar wensen samen te werken.
 
 
“ Wim van de Ven is Oprichter en Bestuursvoorzitter van www.KUBUSfranchise.nl coöperatie met 100 aangesloten leden: Accountants, Fiscalisten, Administrateurs, Bedrijfsadviseurs, Belastingadviseurs, Boekhouders, Juristen...................

Wim van de Ven heeft coöperaties opgericht en bestuurt in diversen landen waaronder Nederland en Ivoorkust in  West Afrika“.

 
 
Categorie Juridisch Advies