Een vraag die een ondernemer zich zo nu en dan stelt: heb ik een accountant nodig? / of kan ik volstaan met een goed(e) boekhouder / administratiekantoor?

Het wettelijk kader:

kamer van koophandel

Voor 1.409.241 (geregistreerde hoofd vestigingen bij de KvK) bedrijven in Nederland is het überhaupt geen vraag of zij wettelijk verplicht zijn een accountant te nemen (de criteria van de wettelijke controlegrenzen volgens de Autoriteit Financiële Markten (AFM) staan aan het einde van dit verhaal). Conclusie: van de 839.160 economisch actieve bedrijven, die zijn ingeschreven bij de KvK, zijn er geschat maximaal 20.000 wettelijk controleplichtig.

Het commerciële kader:

Het argument dat een accountant onontbeerlijk is, omdat er volgens accountants gewoon niets anders c.q. beters is, wordt nog steeds door veel ondernemers voor zoete koek aangenomen. Dat getuigt in ieder geval van een knap stukje marketing van deze beroepsgroep.

Een stukje achtergrond uit eigen ervaring:

Het familiebedrijf

Vanaf de heropbouw van Nederland na de 2e wereld oorlog hebben mijn ouders zich letterlijk een stuk in de rondte gewerkt om een goede boterham te kunnen eten en vooral om hun kinderen te kunnen laten studeren. De middenstand gaf haar toewijding aan het ambacht, het winkeliersbedrijf. De ondernemer gaf zijn ziel en zaligheid aan het produceren van industriële producten. De bakker, mijn vader, bakte brood en mijn moeder verkocht het brood. Een sterk team.

De zingeving van het hebben van hun bakkerij, het ondernemerschap, de zelfbedieningswinkel ben ik pas in een latere fase van mijn leven gaan begrijpen en gaan waarderen. Wij kinderen gingen studeren voor ingenieur, arts, bedrijfseconoom, en wilden minder hard werken. Het waren andere tijden na de oorlog. Voor iedere gulden moest hard gewerkt worden. Toen ik 14 jaar was, investeerde mijn ouders een kleine 200.000,= gulden in een semi gemechaniseerde broodproductielijn. Een immens bedrag voor die tijd.

Ondersteuning accountant

Mijn ouders hadden in die tijd een zeer toegewijde accountant. Laten we hem meneer Janssen RA noemen. Meneer Janssen had tijd voor ze. De jaarcijfers leverde voldoende basis voor het krijgen van de financiering voor de aanschaf van de productielijn. Een ondernemersplan was in die tijd nog niet nodig. De bank, de accountant en de ondernemer vertrouwden elkaar en zo werd financiering, op de blauwe ogen zoals we dat noemen, verstrekt. In die tijd wisten de banken dat het wel goed kwam. Zelfs al zou de ondernemer ervoor moeten werken totdat hij er bij wijze van spreken dood bij neer zou vallen, de lening zou zeker met rente worden terugbetaald.

Eigen inbreng

Ik leerde op de HEAO (Hoger Economisch Administratief Onderwijs) al snel de kunst van het administratie- / accountant vak: beslissingen nemen op basis van modellen voor besluitvorming, de administratie voeren, een jaarrekening opstellen, en het opstellen van een belastingaangifte moest je toen in de praktijk leren. Daar waren geen opleidingen voor. Zo rond mijn 17e levensjaar kwam ik er achter dat het opstellen van de jaarrekening voor een groot gedeelte standaardwerk was, en nu nog steeds is. Toen ik aan mijn ouders vroeg of ik eens mocht proberen hun jaarrekening op te stellen was dat direct ja, akkoord. Ze vertrouwden me en ik had er ten slotte voor geleerd. Of het mij aan ervaring ontbrak, kwam als vraag niet bij hen op, zeker niet meer nadat bleek dat ze door mijn inzet duizenden guldens zouden kunnen gaan besparen. Met een beetje hulp van mijn studiemaatjes van de HEAO, die bij accountantskantoren waren gaan werken, deed ik vervolgens ook de belasting aangifte. Het gaf mij een fijn gevoel financieel iets terug te kunnen doen voor mijn ouders. Ze konden vanaf die tijd een keer op vakantie. En na een aantal jaren zelfs een keer extra.

Kosten/baten

De beleving dat ik deze klus op een jonge leeftijd en met relatief weinig ervaring kon klaren, heeft me echter pas op latere leeftijd, toen ik zelf ondernemer werd, aan het denken gezet. Ik ben de markt van accountants gaan analyseren en kwam er al snel achter dat de gemiddelde ondernemer nog veel meer voor de diensten van zijn accountant was gaan betalen. Ook de middenstanders moesten hieraan geloven ook al verdienden ze toen al minder en minder. Ondernemers zaten jarenlang bij dezelfde accountant soms wel hun hele –ondernemers- leven, zonder zich af te vragen of dat niet anders, goedkoper en / of beter zou kunnen. Ik begon me zelf steeds nadrukkelijker af te vragen of het goedkoper, beter betaalbare administratiekantoor, een alternatief voor de accountant kon zijn? Ik kwam er achter dat dat zeer wel mogelijk was. Waarom dan nog gebruik maken van de diensten van een accountant! Toch bleek ook voor mijn ouders de overstap van meneer Janssen RA naar een goed administratiekantoor niet gemakkelijk. Meneer Janssen was toch de persoon aan wie ze blind hun vertrouwen gaven!

Buitenproportionele declaratiegroei

In die periode verdubbelden accountants steeds opnieuw om de (ongeveer) 5 jaar de kosten van hun dienstenverlening. Geen ondernemer die er naar kraaide. Het motto was nog steeds, je hebt een accountant nodig, en je kunt niet zonder. Sterker nog, vooral de grote- en middelgrote accountants(kantoren) hebben jarenlang geroepen dat een ondernemer (verplicht) een accountant nodig had. Een kleine nuance: “er werd niet gezegd dat een accountant verplicht was, maar dat je als ondernemer eigelijk niet zonder kon”.

Accountants zijn er jarenlang in geslaagd om de ondernemers dit te doen laten geloven. En wel op basis van, en zoals een accountant betaamt, de zorgvuldig gekozen waarde: vertrouwen. Met een gestage groei van de omzet van de kantoren, door middel van een verdubbeling van de kosten voor de ondernemer in ongeveer 5 jaar, werd een gestage groei voor de accountancy sector gewaarborgd.

Doorbelasten van de overhead

Een mooi staaltje marketing met als uitkomst: mooie kantoorgebouwen, dikke tapijten en marmer op de vloer en hoge salarissen, en vooral voor de vennoten van een kantoor bovenmatige winstdelingen. En wie betaalt dat: de ondernemer die knokt voor iedere euro. Op dit moment begrijpen ook de banken steeds vaker dat een ondernemer kan volstaan met een goed administratiekantoor. De bankiers realiseren zich dat een kwalitatief goed (kleiner) administratiekantoor vaak dichter bij, en naast de ondernemer staat, en daardoor een zeer goed alternatief voor het dure accountantskantoor kan zijn. Daarnaast zijn de administratiekantoren steeds vaker georganiseerd in de vorm van een netwerk, coöperatie van samenwerkende professionals, zoals KUBUS. Onderling wordt kennis, expertise, ervaring gedeeld, vervangbaarheid bij ziekte en arbeidsongeschiktheid geregeld.

Gunstig alternatief

Een ondernemer rekent een administratiekantoor, accountant steeds vaker af op een goede verhouding tussen kwaliteit van dienst en de prijs (tarieven). Het niveau van de dienstverlening is sterk afhankelijk van “de vent”, de organisatie achter “de vent” dus de accountant-ondernemer of de ondernemer-boekhouder die het werk en het advies voor hem uitvoert.

Een aantal constateringen in de praktijk die, naar ik hoop, u als ondernemer aan het denken zet!:

Een drietal voorbeelden

Voorbeeld 1: het accountantskantoor contracteert de geslaagde HAVO / WVO-kandidaat die HBO accountancy gaat studeren en presenteert de aardige, jonge professional de volgende dag bij u op het bedrijf als assistent – accountant en vraagt dat het voorgeschreven uurtarief van al gauw € 85,= en met een beetje pech al snel oplopend naar € 125,= per uur.

Voorbeeld 2: Het administratiekantoor bij u in het dorp voert de “slogan: accountancy". Hij hoopt daarmee dat u, de ondernemer, denkt dat hij accountant is, want accountants zeggen dat het beter is om een accountant te hebben dan een boekhouder, administratiekantoor. Echter, beide kunnen dezelfde diensten leveren.

Voorbeeld 3: De ondernemer komt op de tennisbaan en zegt tegen zijn collega-ondernemer: " net een goed gesprek gehad met mijn accountant "; dezelfde ondernemer komt 's avonds thuis bij zijn vrouw en zegt: " net een goed adviesgesprek gehad met mijn boekhouder ".

Ons motto:

We wensen iedere ondernemer een welverdiende extra  vakantie toe!

Bald man working at his desk on the beach, accountant

 
 
OOK U KUNT BESPAREN OP UW ACCOUNTANTS- EN ADVIESKOSTEN!

Wettelijke controlegrenzen Autoriteit Financiële Markten (AFM):

Wanneer heb je wel een controle verklaring van de accountant nodig? (dit zijn naar geschat maximaal 20.000 controleplichtige ondernemingen in Nederland)

(2 van de 3 criteria gedurende 2 jaar)

  • Omzet € 8,8 mln.;
  • Balanstotaal € 4,4 mln.;
  • Werknemers: 50

Deze grenzen worden misschien verhoogd!

 
 

 
Categorie Financieel Advies