Veranderingen in de zorgmarkt gaan sneller en dieper, onder invloed van voortschrijdende digitalisering, complexer klantgedrag, nieuwe toetreders in het concurrentieveld en veranderende businessmodellen (Sidhu, 2016). Wie in de toekomst bestaansrecht wil hebben, moet daarom fundamenteel anders gaan denken.

Er is een noodzaak tot innoveren die aandacht vergt en een deel van de beschikbare capaciteit (eigen tijd; middelen organisatie etc) nodig heft. De kunst is om innoveren met resultaatgerichtheid te verbinden.

De 7 innovatiebronnen volgens Drucker

Drucker stelt dat succesvol innoveren voortvloeit uit het letten op zeven bronnen waaruit mogelijkheden voor innovatie uit voortkomen:

  1. Het onverwachte: het onverwachte succes, de onverwachte mislukking, de onverwachte gebeurtenis
  2. Het verschil: tussen de werkelijkheid zoals die werkelijk is en zoals die verondersteld wordt te zijn
  3. Behoefte binnen een proces: leidt tot aanpassingen, verbeteringen etc in werkwijzen
  4. Veranderingen in de markt die iedereen overvallen
  5. Demografie (veranderende samenstelling van de bevolking)
  6. Veranderingen in ideeën, opvattingen en percepties
  7. Nieuwe kennis

Een innovatief systeem (organisatie; individu) kent vijf elementen (Viki)

  1. Innovatiethesis: waar stop je je tijd in
  2. Innovatieportfolio: welke diensten ga je aanbieden
  3. Innovatieframework: hoe zorg je voor uitvoering
  4. Innovatie accounting: hoe meet je je eigen investeringen
  5. Innovatiemethode: hoe deel je je ervaringen en geleerde lessen

Rotmans  geeft aan dat de huidige transities (periode van omwenteling) worden vormgegeven door van onderop te experimenteren. Echter een belangrijke aanleiding om dat te doen is verzet: angst om je baan te verliezen of geen baan te kunnen vinden. Daarnaast is sprake van een grotere ervaren werkdruk. De digitale werkomgeving maakt het steeds moeilijker de goede balans tussen werk en privé te vinden.

Om hieruit te komen is in ieder geval meer bewegingsruimte voor professionals nodig. Er is dan ook nog steeds een stijging van (sociaal) ondernemen, professionals die kiezen om zzp ‘er te worden, burgers die zelf in hun buurt regie willen voeren. Deels komt dit door eigen keuzes, deels door noodzaak. Een groeiende groep mensen kan en wil veel dingen zelf, en wil ook niet langer afhankelijk zijn van de overheid of bestaande instituties.

Hoe kom je binnen deze context tot resultaatgerichtheid? Organisaties en professionals functioneren als systemen. De taak van dit systeem is het realiseren van organisatiedoelen (Aukes/Woldendorp, 1994). Dit wordt bereikt doordat mensen prestaties leveren die een resultaat opleveren voor klanten. Hiervoor is  een leermodel ontwikkeld dat er als volgt uit ziet (Reijerse/Woldendorp, 2000):
 

Leermodel (Reijerse/Woldendorp)

Leermodel (Reijerse/Woldendorp)

Sturen op prestaties en klantgerichte resultaten

Organisaties en professionals produceren resultaten voor klanten. Om dat te kunnen doen moeten prestaties worden geleverd die een klantgericht resultaat opleveren. Prestaties veronderstellen competenties. Bij veranderende omstandigheden (toename van complexiteit) vereisen competenties leren. Leren kan weer het beste door het opdoen van ervaringen, die voortvloeien uit het proces en de uitkomst van het verwezenlijken van resultaten.

Voor zowel management als professional geldt dat sturing op prestaties en resultaten afhankelijk is van een viertal randvoorwaarden:

  1. Er moet een doelstelling zijn die geëvalueerd kan worden
  2. Effect van interventies moet bekend kunnen zijn
  3. Er moet voldoende informatie (intelligentie) m.b.t. de (huidige en toekomstige) omgeving beschikbaar zijn
  4. De capaciteit om de informatie te verwerken moet voldoende zijn

Werken en leren versterken elkaar via de beschikbare technologie .  Op deze wijze worden innovatie en resultaatgerichtheid verbonden.

 

Literatuur

Aukes, L.C. en H. Woldendorp (1994). Organisatieverandering: een punt van orde. Principes van verandermanagement. Deventer: Kluwer

Drucker, P.F. (2017). Innovation and entrepreneurship. Practice and principles. London: Routledge

Reijerse, C.H. en H. Woldendorp. (2000). Prestaties en competenties managen. Organisatieverandering en gedragsverandering. Van Gorcum: Assen

Rotmans, J. (2014). Verandering van tijdperk. Nederland kantelt. Boxtel: Aenas

Sidhu, I. (2016). The digital revolution. How connected digital innovations are transforming your industry, company and career. Old Tappan, New Yersey: Pearson Education, Inc.

Viki, T., D. Toma en E. Gons. (2017). De corporate startup. Hoe je als gevestigd bedrijf een succcesvol ecosysteem voor innovatie creëert. Deventer: Vakmedianet