Houdt de (nieuwe) pensioenregeling rekening met uitholling van het pensioen vanwege inflatie?
In het Pensioenakkoord is aangegeven dat het pensioenstreven aan een aantal voorwaarden moet blijven voldoen. In de brief aan de Tweede Kamer over het pensioenakkoord wordt onder andere uitgegaan van een “pensioen van 75%[1] van het gemiddeld verdiende salaris na 40 dienstjaren en voldoende ruimte voor indexatie[2]”
Hoe pakt dit in de praktijk uit?
Inflatie en indexaties blijken nauwelijks of onvoldoende meegenomen te worden in de berekeningen die door (pensioenadviseurs van) werkgevers worden gemaakt als onderbouwing van een voorstel om de pensioenregeling te veranderen.
De meeste voorstellen die wij de afgelopen periode hebben gezien houden helemaal geen rekening met inflatie of salarisstijgingen en komen zelfs niet bij de genoemde uitgangspunten in de buurt.
Het is van belang dat de pensioenen niet worden uitgehold door inflatie en kunnen gepensioneerden op hetzelfde of een vergelijkbaar welvaartsniveau blijven acteren?
Indexatie
Er is inflatie in Nederland en het is niet te verwachten dat de inflatie zal verdwijnen.
Momenteel (juni 2021) bedraagt de inflatie over de afgelopen 10 jaar 2,19% en over de afgelopen 40 jaar gemiddeld 3,63%[3].
De koopkracht van het geld is daardoor lager geworden waardoor je voor hetzelfde geld minder kunt kopen.
Het is niet te verwachten dat de inflatie verdwijnt en naar verwachting zal deze de komende tijd, mede vanwege de enorme schulden die overheden zijn aangegaan in de voor ons liggende jaren, de komende periode juist gaan stijgen.
Bij pensioenregelingen, het uitgestelde inkomen, is het van belang dat het inkomen meestijgt met de koopkrachtvermindering door inflatie.
Juist een van de redenen om tot een Pensioenakkoord te komen is dat er weer geïndexeerd kan gaan worden in de toekomst. De indexaties zijn de afgelopen jaren vanwege de lage rente achtergebleven en inmiddels hebben op deze manier de gepensioneerden een achterstand opgelopen van zo’n 20%.
Er zijn twee pensioenblokken die geïndexeerd kunnen worden.
Het pensioen dat je opbouwt voor de pensioendatum en het pensioeninkomen dat wordt uitgekeerd nadat je met pensioen bent gegaan.
Indexatie voor de pensioendatum
Het is van belang dat het pensioen dat je opbouwt ten minste de loonindex bijhoudt. Het is immers de bedoeling dat de 75% van het gemiddeld verdiende salaris wordt opgebouwd en het pensioen dat je hebt opgebouwd ook wordt verhoogd. Als het pensioen dat is opgebouwd niet zou worden verhoogd kom je alsnog zeer slecht uit.
Het bepalen van de hoogte van het pensioen bij ongewijzigde voortzetting van de pensioenregeling en het alternatief dat de werkgever aanbiedt zou goed kunnen worden doorgerekend, rekening houdend met jaarlijkse salarisstijgingen en inflatie.
Wij zien dat veel (pensioenadviseurs van) werkgevers dit niet doen. Hierdoor ontstaat een niet realistisch beeld en lijkt het pensioen optisch echt heel mooi uit te komen, maar de schijn bedriegt.
Indexatie na ingang van het pensioen (toeslagen)
Er is momenteel best veel onrust bij gepensioneerden omdat hun pensioen niet wordt aangepast aan waardevermindering terwijl dit wel de bedoeling was. Dit is ook een van de redenen om het Pensioenakkoord uit te voeren.
In de praktijk zien wij dat (pensioenadviseurs van) werkgevers meestal een berekening van de pensioenen maken waarbij de pensioenen nadat deze zijn ingegaan niet meer stijgen en dus worden uitgehold door inflatie.
Tevens constateren wij dat veel vergelijkingen tussen de huidige pensioenregeling en de voorgestelde nieuwe pensioenregeling mank gaan op het niet meenemen van toekomstige loonstijgingen en inflatie.
Hoe verder?
Alle pensioenregelingen moeten de komende jaren worden veranderd en pensioenadviseurs zullen voorstellen moeten maken om de huidige pensioenregeling te vergelijken met de voorgestelde pensioenregeling en hoeveel pensioen dit dan naar verwachting gaat opleveren.
Het is van groot belang voor ondernemingsraden om voordat de berekeningen gemaakt worden overeenstemming met de werkgever te hebben met welke veronderstellingen er gerekend wordt.
Wij adviseren ondernemingsraden nadrukkelijk om in dit stadium al gebruikt te maken van een ter zake gespecialiseerde eigen (niet werkgevers-) adviseur.
Wordt uitgegaan van het gemiddeld verdiende salaris of van het geïndexeerde salaris? Welke inflatie is ingerekend? Hou je rekening met een verwacht rendement van meer dan 10% of een ander (meer realistisch percentage? En welk dan?).
En gaat het inkomen na ingang van pensionering nog stijgen of zijn de uitkeringen nominaal en levert de werknemer dus jaarlijks in.
Dit zijn zomaar wat vragen die ondernemingsraden kunnen gaan stellen als de werkgever besluit dat de pensioenregeling veranderd moet worden om te komen tot een realistisch of Utopiaans pensioenvoorstel.
Zorg ervoor dat je als ondernemingsraad goed voorbereid het overleg met de (pensioenadviseur van de) werkgever aangaat.
[1] https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2019/06/05/kamerbrief-principeakkoord-vernieuwing-pensioenstelsel Bladzijde 7, 4e alinea “75% van het gemiddeld verdiende salaris”
[2] https://www.rijksoverheid.nl/documenten/kamerstukken/2019/06/05/kamerbrief-principeakkoord-vernieuwing-pensioenstelsel Bladzijde 4 , einde alinea 2 “voor alle groepen voldoende indexatieperspectief blijft”
[3] https://www.inflation.eu/nl/inflatiecijfers/nederland/historische-inflatie/cpi-inflatie-nederland.aspx en http://www.rentetotaal.nl/inflatieberekenen.html