aandachtOnze hersenen reageren sterk op zichtbare, sensationele, persoonlijke en snel veranderende impulsen. We reageren zwak op zaken die abstract, ambivalent en complex zijn en die interpretatie vragen. Er worden allerlei methodieken toegepast om jouw aandacht te krijgen. Eén van de directe gevolgen hiervan is dat er wordt verwacht dat je altijd ‘aan’ staat. Er komen continu signalen binnen die iets van jou vragen en waar jij op een bepaalde manier op reageert.

Hierdoor ontstaat een beeld van risico’s die feitelijk niet juist zijn: terrorisme lijkt veel meer impact te hebben dan het feitelijk doet. Voorbeeld: gemiddeld komen in de EU sinds 2001 50 mensen om door een terroristische aanslag. Een piek was de aanslag op de concertzaal Bataclan in 2015. Gemiddeld komen in de EU per jaar 80.000 burgers om door verkeersongelukken.

Onze omgeving is complex, non-lineair en moeilijk te begrijpen. Veel informatie is daarom gericht op anekdotes en schandalen. Die zijn vaak eenvoudig te begrijpen. Om de context te begrijpen moet je in staat zijn de Big Picture te zien. Dan krijg je zicht op de context, de wederzijdse afhankelijkheden, de feedback mechanismen en onmiddellijke gevolgen en de consequenties van die gevolgen.

Het gaat er dus om gebeurtenissen in hun context te kunnen begrijpen. De kunst is om de wereld niet versimpelen, maar aandacht te besteden aan opties die ook mogelijk zijn. De wereld kent veel gevolgen die veroorzaakt zijn door het samenspel van heel veel factoren.

We vinden het moeilijk om uit bestaande patronen te komen. Je wordt gevraagd: welk getal komt na, 3, 6, 9 , 12? De meeste mensen zullen 15 als antwoord geven. Wat mankeert er aan 14 of 81? De regel zou namelijk kunnen zijn dat het volgende getal hoger is dan het vorige getal.

Een vertrekpunt bij het richten van je energie en tijd is de wet van Sturgeon. Die wet houdt in dat van alles dat wordt geschreven (boeken, beleidsdocumenten, blogs, Power Point presentaties etc) 90%  rommel is. De kunst is uiteraard nu om de 10% in beeld te krijgen. Je wordt immers waar je aandacht aan geeft.

Naast de beschikking over aangeboren talent zul je in je hele leven open moeten staan voor nieuwe dingen om dit talent te kunnen ontplooien. Pas zodra je goed in kaart hebt waar je wel en niet goed in bent, kun je keuzes maken voor waar je meer tijd in wilt investeren en waar je op dat moment minder aandacht aan kunt besteden.

Literatuur

Dobelli, R. (2021). Stop reading the news. A manifesto for a happier, calmer and wiser life. Londen: Sceptre

Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP