Eén van de merkwaardigste discussies in de zorg is die over het aantal zzp ‘ers. Het beleid van VWS en de zorgverzekeraars is gericht om het maximaal in loondienst houden van zorgprofessionals. De werkelijkheid is echter dat steeds meer zorgprofessionals kiezen voor ondernemerschap.

Beleid

In de beleidsnota Hoofdlijnen Arbeidsmarkt van het ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid gaat het om:

  • Stimuleren van duurzame arbeidsrelaties: Arbeidsovereenkomsten voor onbepaalde tijd vormen in beginsel de werkvorm voor het organiseren van structureel werk. Andere contractvormen worden beter gereguleerd ten behoeve van inzet waar dat nodig is, en worden niet meer gebruikt om te concurreren op arbeidsvoorwaarden.
  • Gelijker speelveld tussen werknemer en zelfstandige, meer duidelijke en opeisbare regels en handhaving. Het kabinet wil echte zelfstandigen de ruimte geven en ondersteunen en schijnzelfstandigheid tegengaan.

Cijfers: Centraal Bureau Statistiek

beleidIn het derde kwartaal van 2022 had de sector zorg en welzijn 34.000 zzp’ers meer dan een jaar eerder. Dit is een groei van  30 procent. Hiermee zijn er in totaal 147.000 zelfstandigen binnen de zorg. Het aantal werknemers nam juist af met 13.000 naar 1.131.000. In iets minder dan tien jaar is het aantal zelfstandigen in de zorg verdubbeld terwijl het aantal werknemers met 35 procent is gegroeid.

Wat willen we?

Dan hangt van de eigen duiding af. De keuze van ZZP schap kan gaan om het vertrek uit loondienst vanwege negatieve ervaringen (werkdruk; roostering; balans werk/privé) of om juist ondernemend bezig te zijn (fiscaal aantrekkelijk; eigen balans werk/privé). Het lijkt mij handig dat het zzp schap net zo positief geduid wordt als het werken in loondienst en dat nieuwe organisatievormen (platformen) worden ingericht die hybride werken mogelijk maken. De keuze voor terugdringing van ondernemerschap kan bijna niet anders dan tot weer nieuw strategisch gedrag leiden die de kwaliteit en doelmatigheid van de zorg verder onder druk gaat zetten.

Literatuur

Woldendorp, H., H. de Groot, T. Woldendorp en C. Boven. (2022). Zie je Big Picture. Transformeer succesvol! Amsterdam: SWP