De Autoriteit Financiële Markten heeft onderzoek gedaan naar de hoogte van de premies die werkgevers inleggen voor de pensioenen voor de werknemers.

Onze conclusie: veel premies zijn veel te laag voor een redelijk pensioen en de kans dat het uiteindelijke pensioeninkomen tegenvalt is zeer groot. Actie voor ondernemingsraden dus.

Grote pensioentransitie op komst

We staan aan de vooravond van een grote pensioentransitie waardoor alle pensioenregelingen veranderd moeten gaan worden. De meeste pensioenen in het huidige stelsel zijn gebaseerd op een aanspraak op het uiteindelijke pensioen (de levenslange uitkering na pensionering). Deze aanspraak wordt vervangen door een aanspraak op premie.

Deze premie wordt belegd en omdat niet vooraf bekend is hoeveel rendement de ingelegde premie in de toekomst gaat opleveren en hoe het salaris zich in de toekomst gaat ontwikkelen is de hoogte van het pensioen ten opzichte van het inkomen voor pensionering niet precies bekend.
 
pensioenpremies
 

Uiteraard kunnen er wel goede schattingen worden gemaakt wat een redelijke verwachting zal zijn.

 

Meestal wordt voor de berekening gebruik gemaakt van door De Nederlandsche Bank voorgeschreven set economische scenario’s waardoor voor iedere deelnemer 2.000 of 10.000 mogelijke uitkomsten in kaart worden gebracht.

De berekening kan ook gemakkelijk deterministisch gemaakt worden aan de hand van de veronderstellingen die de Commissie Parameters ieder kwartaal af geeft.

 

Op welk verwacht inkomen na pensionering willen jullie uitkomen?

Uiteraard zijn niet alle bestaande pensioenregelingen maximaal ingestoken. Bij het ene bedrijf past dat de secundaire arbeidsvoorwaarden beter zijn geregeld dan bij het andere bedrijf.

Twee zaken zijn hierbij van belang:

  • Weten werknemers waarop zou mogen rekenen en kunnen zij, indien gewenst, aanvullende voorzieningen treffen?
  • Weet de OR de hoogte van de te verwachten pensioenen en past dit bij het bedrijf?

 

Het is onze ervaring dat ondernemingsraden vaak niet weten wat het verwachte pensioen gaat worden ten opzichte van het inkomen dat gold vlak voor pensionering. Oftewel, met hoeveel procent gaat het inkomen naar verwachting dalen? Dit is 10%, wellicht 25% of nog meer? Wat is acceptabel en past dit bij het bedrijf? Is er ook rekening mee gehouden dat na ingang van het pensioen er inflatie zal zijn en is ingecalculeerd dat de pensioenen na ingang stijgen?

 

Het is raadzaam om in ieder geval inzicht te hebben als je gaat overleggen met de werkgever over de pensioenen. Het is de taak van de (pensioenadviseur van de) werkgever om de medewerkers duidelijkheid te geven over de te verwachten pensioenen. Wij constateren echter dat bij deze verwachtingen  vaak wordt uitgegaan van het huidige salaris (zonder rekening te houden met inflatie en eventuele -logische- carrière stappen).

 

De Wet toekomst pensioenen (Wtp) schrijft een vlakke premie voor en kent in bepaalde gevallen de optie van eerbiedigende werking voor al bestaande premieregelingen met stijgende staffel.

 

De maximale vlakke premie komt op 30% (plus tijdelijk 3% voor compensaties) en in de Wet op de loonbelasting 1964 is in artikel 38r een maximale staffel gecommuniceerd (de zogenaamde 38r-staffel).

Zowel de 30% vlakke premie als de premiepercentage in de 38r-staffel zijn zo berekend dat het huidige maximale pensioen (75% gemiddeld verdiende salaris bij 40 dienstjaren) behaald kan worden bij een constant rendement tussen 1,5% en 1,75%. Men gaat er bij deze berekening vanuit dat er een grote kans is dat een hoger rendement behaald kan worden en zodoende wellicht extra middelen beschikbaar zijn zodat de pensioenen de uitholling door inflatie kunnen tegengaan of beperken.

 

Uit het onderzoek van AFM blijkt dat bijna 70% van de deelnemers aan beschikbare premieregelingen minder dan 10% premie ontvangt. Dit is aanzienlijk lager dan de vlakke premie van 30% die in het nieuwe pensioenstelsel hoort bij een fiscaal maximale pensioenregeling..

Hierbij merken wij nog wel op dat een deel van deze werknemers relatief jong is en een premietoezegging met stijgende staffel heeft. Zij zullen in de toekomst dus een hogere premie gaan ontvangen. Verder is een groot deel van deze 70% werknemer in de uitzendbranche.

 

Een deel van de pensioenregelingen (ca 25%) heeft een franchise die hoger is dan de minimale franchise (2023: € 16.322). Ook een hogere dan de minimale franchise beperkt de pensioenopbouw en dempt hoogte van de te verwachte pensioenen.

 

Als we de hoogte van de huidige beschikbare premies afzetten tegen de maximale premies die gaan gelden in de Wtp (30% vlak of de zogenaamde 38r-staffel), dan blijkt dat de premies op ca 36% van de maxima zitten. Gemiddeld zeer laag dus!

Bij pensioenregelingen die gebaseerd zijn op middelloon ligt het percentage benutting van het fiscale maximum aanzienlijk hoger: deze ligt op 75%.

 

We mogen er vanuit gaan dat als er minder premie wordt ingelegd dan de door De Belastingdienst berekende percentages, de kans erg groot is dat de pensioenen lager uitkomen dan wat we in Nederland een goed pensioen noemen.

 

Past de premie bij jullie bedrijf?

Een belangrijke vraag voor ondernemingsraden is dus: past het huidige premieniveau bij jullie bedrijf? Om hierover een zinnig oordeel te kunnen geven moet er een berekening worden gemaakt: op welk verwacht inkomen mag een werknemer rekenen als deze met pensioen gaat.

 

Met genoegen helpen wij met het maken van deze berekeningen.