‘Growth begins where comfort ends’

Houding

moeilijke gesprekkenHoe voer je lastige gesprekken? We vermijden vaak lastige gesprekken uit angst voor confrontatie, verlies of ongemak. Wat helpt is als je je bewust bent dat het niet alleen gaat om wat je zegt, maar hoe je in het gesprek staat: open, respectvol, nieuwsgierig naar de ander.

Vermijden

Moeilijke gesprekken gaan vaak over feedback, prestaties, gedrag, of verschillen in visie. Wanneer zulke gesprekken vermeden worden, blijven misverstanden, frustraties of inefficiënt gedrag onder de oppervlakte. Medewerkers weten dan niet waar ze aan toe zijn. Teams herhalen dezelfde fouten.

Wanneer een leidinggevende of collega het lef heeft om moeilijke dingen uit te spreken (met respect), laat dat zien dat hij/zij genoeg om jou geeft om dit te bespreken. Vermeden gesprekken worden zelden vergeten — ze veranderen alleen van vorm. Wat niet wordt uitgesproken, komt terug als: passieve weerstand, verminderde samenwerking en roddel. Een moeilijke conversatie kost misschien 30 minuten ongemak, maar het vermijden ervan kan maanden van frustratie veroorzaken.

Verbinding

Moeilijke gesprekken gaan niet alleen over problemen, maar over relaties. Achter elk lastig gesprek schuilt de wens om begrepen, gehoord of gerespecteerd te worden. Organisaties die duurzaam succesvol zijn, hebben een cultuur van continue feedback en dialoog. Daarin wordt niet gewacht tot de jaarlijkse evaluatie, maar wordt doorlopend besproken: wat werkt goed?; wat kan beter?; wat hebben we van elkaar nodig? Moeilijke gesprekken zijn dus niet een bedreiging voor harmonie, maar een instrument voor leren, innovatie en aanpassing.

Structuur

Moeilijke gesprekken worden vaak chaotisch omdat emoties, aannames of onduidelijkheden de bovenhand nemen. Het gaat niet alleen om de moed het gesprek aan te gaan maar ook om een goede voorbereiding. Een goed gesprek is geen confrontatie, maar een geleid proces waarin beide partijen ruimte krijgen om gehoord te worden en tot inzicht te komen. Moeilijke gesprekken roepen emoties op, bij beide partijen. De sleutel is niet om emoties te vermijden, maar om ze bewust te hanteren.

Voorbereiding

Voor je start zijn drie vragen handig. Wat is mijn intentie?: wil ik gelijk krijgen, of wil ik begrijpen? Wil ik straffen, of wil ik samen leren? Jouw intentie bepaalt de toon van het gesprek. Wat wil ik dat de ander ervaart?: Denk niet alleen aan wat jij wilt zeggen, maar hoe jij wilt dat de ander zich voelt: gehoord, gerespecteerd, veilig. En als derde: wat is het gewenste resultaat? Definieer concreet: wat zou een “goede uitkomst” zijn voor beide partijen?

Een gesprekskader bestaat verder uit: creëren van een veilige setting; stel objectieve feiten boven interpretaties; vraag en luister zonder te onderbreken; benoem emoties die je ziet of voelt; herdefinieer het gezamenlijke doel; denk samen in oplossingen; sluit af met concrete afspraken. Richt je vooral op gedrag en niet op iemands identiteit of persoonlijkheid. Door gedrag te benoemen, houd je het gesprek feitelijk, eerlijk en oplosbaar.

Literatuur

Wille, N. (2025). The Courage to Connect: Master Difficult Workplace Conversations and Build Stronger Teams
Woldendorp, H. A. Jeninga en A. Eliens. (2025). Kun je me doorverbinden met…mezelf? Een reisgids voor kinderen en volwassenen. Uitgever Virtuoos