‘Burn-out begint wanneer je identiteit volledig samenvalt met je prestaties’

Digitalisering

Burn-out 2.0De combinatie van steeds intensiever digitaal leven en de rol van kunstmatige intelligentie (AI) in werk en privé heeft geleid tot een nieuwe vorm van burn-out, burn-out 2.0, waarbij uitputting niet alleen komt door werkdruk, maar door permanente digitale prikkels, voortdurende beschikbaarheid en het gevoel nooit ‘uit’ te kunnen staan. De smartphone, sociale media en, AI-tools zorgen samen voor een onophoudelijke input-stroom: werkapparaten en privéapparaten vervagen; de ‘offline’ tijd is nauwelijks nog hersteltijd; multitasking tussen digitale bronnen vermindert focus en rust. Het ‘einde van de werkdag’ vervaagt, en herstelmomenten worden kleiner of ontbreken.

Teveel

In het digitale tijdperk verandert dus niet alleen de werkdruk, maar ook de omgeving waarin werk plaatsvindt, een omgeving die nauwelijks pauze kent. Traditionele burn-out is te veel werk en te weinig rust. Burn-out 2.0 is te veel digitale prikkels en te weinig herstelruimte. Dat betekent: zelfs als de werkload hetzelfde blijft, kun je nog steeds uitgeput raken omdat de digitale omgeving continu vraagt om aandacht, reactie en verwerking.

In een digitale wereld worden pauzes door schermprikkels gevuld (niet rust) en zijn avonden/weekenden zijn niet meer echt offline. ‘Vrije tijd’ is eigenlijk schermtijd (social media, apps). Er is geen stilte of verveling meer ? hersenen missen herstel. Eisen worden steeds meer real-time: direct antwoord, direct update, instant output en dus constante micro-stress. Rust voelt onrustig omdat je prikkel-getraind bent.

Regie

De kunst wordt regie te houden in plaats van op automatische piloot functioneren. In het AI-tijdperk gaat het niet alleen om hoeveel je met technologie kunt, maar vooral: wie word je door technologie en welke keuzes maak jezelf nog en welke maakt de technologie stiekem voor jou? Kortom: ben jij de gebruiker, of word je gebruikt. Gebruik ik technologie om te versnellen, of om te ontsnappen; om beter te worden, of om minder te hoeven nadenken; om tijd te winnen en gebruik ik die tijd goed of vult technologie ál mijn leegtes op?

Pauze

Burn-out 2.0 ontstaat waar technologie, snelheid, informatie en AI samenkomen. Digitale uitputting ontstaat als sprake is van constante informatiehonger, moeite met concentreren, rusteloosheid, gevoel nooit klaar te zijn en AI-stress (ik moet bijblijven).

Het brein is gebouwd voor ritme en pauzes, niet voor permanente digitale stimulatie. De oplossing vraagt daarom niet alleen minder werk, maar ook digitale grenzen, pauzes zonder scherm, AI-rustmomenten en offline herstel.

Literatuur

Eliens, A. H. Woldendorp en A. Jeninga. (2024). Interventies voor Goed Werk. Het voorkomen en oplossen van burn-out in de gezondheidszorg. SWP
Srinivasan, R. (2025). Burnout 2.0: How AI and Digital Life Took Over—And Left Us Exhausted