Sinds de Club van Rome in 1972 het rapport De grenzen aan de groei uitbracht, hebben talloze organisaties gewezen op de exponentiële bevolkingsgroei en de onverantwoorde manier waarop met de eindige grondstoffen wordt omgesprongen.
Men is unaniem over de noodzaak van drastische maatregelen ter bestrijding van armoede en honger en het opvangen van de verwachte schokken die plotselinge schaarste aan energie en zoet water kunnen veroorzaken. Er is één organisatie die onlangs deze problematiek op een zeer overtuigende manier heeft samengevat in de onderstaande video en tegelijk intrigerende oplossingen aandraagt: The Zeitgeist Movement

Voor degenen die geen tijd hebben deze uitstekende bijna 3 uur durende video te bekijken volgt hier een kort overzicht, dat natuurlijk geen recht kan doen aan de gedegen en veelomvattende argumentatie.

  1. Wijd verbreide misvattingen over de mens
    • Menselijk gedrag zou genetisch bepaald zijn! In dit verband wordt gedoeld op negatief gedrag zoals geweld en verslavingen. Als men ervan uitgaat dat bepaald gedrag onvermijdelijk en onveranderbaar is en niet het gevolg is van omgevingsfactoren als opvoeding en maatschappelijke omstandigheden, dan kan men alles bij het oude laten. Sluit misdadigers op en negeer verslaafden en het probleem is opgelost.
    • De menselijke natuur zou verantwoordelijk zijn voor de vele misstanden! Aangezien de mens nou eenmaal competitief, individualistisch en egoïstisch van aard is, is de maatschappij wat zij is.

    Het zijn juist dit soort deterministische opvattingen die nodige veranderingen in de weg staan.
    Men dient zich af te vragen of de huidige maatschappij het welzijn en gezondheid van de mensheid bevordert of juist ondermijnt!

  2. Het economisch bestel
    Onze vrije markt-economie is gebaseerd op het gedachtegoed van John Lock ( de introductie van privé bezit ) en Adam Smith ( de onzichtbare hand van de markt bepaalt het evenwicht tussen vraag en aanbod ). Concurrentie moet ervoor zorgen dat de beste producten tegen de laagst mogelijke prijzen bij zoveel mogelijk consumenten terechtkomen. Deze cyclische consumptie van verbruiksgoederen is niet op duurzaamheid gericht, maar op vergroting van de omloopsnelheid van goederen. De productie van goederen met een lange levensduur wordt dus bewust vermeden, aangezien dat de cyclische consumptie zou onderbreken en de groei in gevaar zou brengen.
    De zo ontstane wegsmijtcultuur blokkeert productiewijzen die gebaseerd zijn op efficiency, duurzaamheid en behoud en houdt geen rekening met de eindigheid van onze natuurlijke rijkdommen.
    In de westerse wereld is, mede onder de illusie dat materiële welvaart gelijk staat aan geluk, de consumptie per persoon gedurende de laatste 75 jaar verdubbeld.
  3. Het monetaire systeem
    Eerst sparen en dan pas consumeren is een verouderd concept. Kredietverlening zet een forse turbo op consumptie. Hebzucht en gebrek aan toezicht hebben de laatste jaren via allerlei innovatieve financiële producten de schuldenberg buiten alle proporties doen toenemen. De financiële industrie heeft inmiddels een dominante positie ingenomen. Mede hierdoor heeft een enorme concentratie van rijkdom plaatsgevonden. Meer dan 40% van alle bezittingen is in handen van één procent van de wereldbevolking.
    Een belangrijk effect van deze toenemende ongelijkheid is "psycho-sociale stress" en deze stress heeft een negatieve invloed op de gezondheid. In het omgekeerde geval wijzen onderzoekingen uit dat grotere gelijkheid in een samenleving leidt tot betere gezondheid, minder misdaad en geweld, betere schoolresultaten, minder zelfmoorden, grotere innovatie ect..
  4. Project Aarde
    Noch de diverse politieke systemen, noch de religies hebben iets te melden over de manier waarop het menselijk voortbestaan op deze planeet het best gegarandeerd kan worden. Daarvoor is een objectieve wetenschappelijke aanpak vereist, ongehinderd door allerlei vooroordelen en meningen. Denk daarbij aan de volgende systemen:
    1. Een wereldwijd management en productiesysteem voor alle natuurlijke hulpbronnen
      Na een volledige inventarisatie van alle natuurlijke rijkdommen kunnen geoptimaliseerde productiemethoden ontworpen worden, die rekening houden met duurzaamheid, behoud en de geringst mogelijke schade aan de omgeving. De goederen dienen niet alleen aan het duurzaamheidscriterium te voldoen, maar moeten ook recyclebaar en makkelijk te moderniseren zijn. Bovendien is standaardisatie en uitwisselbaarheid een logische vereiste.
    2. Een wereldwijd logistiek systeem
      Teneinde onnodig transport te voorkomen is locale productie natuurlijk het meest efficiënt. Daarnaast zou men het idee van een bibliotheek enorm kunnen uitbreiden. Vele goederen heeft men slechts tijdelijk nodig, waardoor individueel eigendom overbodig is.
    3. Een nieuw stedenplan
      Optimaal gestructureerde steden waarbij van meet af aan rekening wordt gehouden efficiënte distributie, recycling, alternatieve energie, locale voedselproductie via een torensysteem waarmee een waterbesparing van 75% bereikt kan worden, ect..
  5. Conclusie
    Zoals al gezegd, de makers van deze video staan niet alleen in hun mening dat het huidige economische en monetaire systeem vooralsnog geweldig werkt voor een veel te kleine groep van de wereldbevolking. Daar komt bij dat niet het vrije marktsysteem, maar goedkope energie en technologische vooruitgang de voornaamste factoren zijn geweest, die geleid hebben tot de welvaart van de westerse wereld. Gezien de eindigheid van de olievoorraden en de enorme onevenwichtigheden van het monetaire systeem is doorgaan op dezelfde voet eenvoudigweg geen optie.

    Het alternatief is geen moderne versie van marxisme of van welke andere verouderde politieke doctrine dan ook, maar een systeem gebaseerd op wetenschap, die objectieve keuzes maakt over de allocatie van kostbare grondstoffen.

    Mechanisatie en automatisering zal voorts een eind maken aan vervelend repetitief werk. Geld overleeft zijn nut en verdwijnt en daarmee de meeste misdaad. Vermindering van ongelijkheid zal ongetwijfeld leiden tot een afname van stress. Dat komt de gezondheid weer ten goede en zal geweld verder doen afnemen.

    In een dergelijk efficiënt systeem is er maar voor een klein percentage van de mensen werk in traditionele zin. Zal de rest wegkwijnen van verveling of zal de natuurlijke nieuwsgierigheid van de mens leiden tot spectaculaire ontdekkingen en verdere vooruitgang?