Nu 3 belangrijke economische machtsblokken in de wereld allen te kampen hebben met sterke groeivertraging of zelfs alweer in een recessie zitten (Japan), is de hoop op China gevestigd om de wereldeconomie verder vooruit te helpen.
Deze grafiek laat overduidelijk zien waar de echte groei de laatste 4 jaar heeft plaatsgevonden. Van alle G7 landen is Duitsland het enige land dat is teruggekeerd tot het groeiniveau van vóór de crisis. China en India knallen met respectievelijk 35 en 22% omhoog. Beide landen komen natuurlijk van heel ver, maar zijn met een ongeëvenaarde inhaalslag bezig. Zeker in het geval van China wordt in hoog tempo een arme agrarische natie omgebouwd naar een hypermoderne industriestaat.

Daarmee is het BBP van China nu groter als dat van Japan, zoals hiernaast te zien is en heeft China de tweede plaats veroverd op de wereldranglijst, achter aanvoerder Amerika.

Het is bijzonder indrukwekkend hoe China meespeelt in de (halsbrekende) vaart der volkeren. Jaar in, jaar uit worden economische groeipercentages gehaald van rond de 10%. Daardoor is China nu zelfs de grootste industriële producent ter wereld geworden!

Infrastructuur projecten vinden plaats op een schaal, die men zou verwachten bij een land met zo'n enorme bevolking. Vliegvelden, havens, treinstations, snelwegen en bruggen zijn hypermodern en stellen de westerse tegenhangers compleet in de schaduw.

Er worden per jaar 10 volledige steden uit de grond gestampt om plaats te bieden aan de vele miljoenen gelukzoekers, die de rust van het platteland inruilen voor een baan in de moderne economie.

Deze gigantische inhaalslag wordt onder meer gerealiseerd door jaarlijks investeringen in vaste activa te doen ter waarde van 50% van het BBP. Nog opmerkelijker is dat de Chinezen dat al 12 jaar op rij volhouden, iets dat nog geen enkel ander land ter wereld ooit gelukt is.

Wel is de knik in de groei die in 2008 dreigde, opgevangen met een extra stimuleringsprogramma dat 3 maal zo groot was als de Amerikaanse tegenhanger en een kredietexpansie van 94% in één jaar!

Een dergelijke explosieve groei heeft een aantal opmerkelijke gevolgen. China vertegenwoordigt nog geen 10% van de wereldeconomie, maar verbruikt wel 53% van al het cement ter wereld en 47% van het ijzer en de kolen.

Zijn er dan helemaal geen schaduwkanten aan dit succesverhaal? Die zijn er natuurlijk wel. Het gezonde verstand zou geen raad met zichzelf weten als die er niet zouden zijn.

  • In hun spreekwoordelijke ijver zijn de Chinezen wat doorgeschoten bij:
    1. de bouw van appartementen. Er staan er inmiddels 64,5 miljoen leeg, terwijl er dit jaar ook nog eens 40 miljoen nieuwe appartementen bijkomen. Tezamen genoeg om zo'n 350 miljoen mensen te huisvesten. Een klein probleem hierbij is, dat ze veel te duur zijn. ( zie voor een visueel effect de volgende video)
    2. de bouw van zakelijk onroerend goed. Bovenop het huidige bestand dat al geplaagd wordt door enorme leegstand, wordt dit jaar nog eens 2,7 miljard m2 opgeleverd. Vertaald naar Nederlandse omstandigheden zou dat voor ons een verdubbeling van de kantoor- en winkelruimte betekenen, terwijl wij hier al met stevige leegstand te maken hebben.( zie Trends in de vastgoedsector)
    3. de bouw van infrastructuur. Hier hebben de Chinezen kennelijk de Japanners als voorbeeld genomen, die al 20 jaar lang ter bestrijding van de malaise, wegen bouwen die naar niets leiden.
  • De enorme publieke en private investeringen zijn voor een zeer groot deel middels kredieten gefinancierd. Vooral de lagere overheden hebben zich op aandringen van Beijing fors in de schulden gestoken, terwijl van banken verwacht werd dat zij bijzonder coulant met hun kredieten zouden omspringen. Mede hierdoor schat Consultant Dragonomics, dat de Chinese staatsschuld op 89% van het BBP staat, vergelijkbaar met die van de VS.
  • Al die buitensporige investeringen hebben geleid tot overcapaciteit, die het rendement zeer nadelig beïnvloedt. Hierdoor zijn investeerders en daardoor banken in de problemen gekomen. Volgens analist Dylan Grice van Societé General is de Centrale overheid de banken tot nu toe al voor € 330 miljard te hulp geschoten. Dat terwijl de huizenverkopen dit jaar alweer gehalveerd zijn ten opzichte van vorig jaar!
  • De Chinese economie is te eenzijdig georiënteerd en zou het zwaartepunt meer bij de binnenlandse consumptie moeten leggen, die met 34% van het BBP de laagste ter wereld is. Om de insolvabele banken te redden (waar hebben wij dat meer gehoord) heeft de regering echter de rente op spaartegoeden verlaagd. Hierdoor kunnen banken wel meer rendement maken, maar wordt het inkomen van de consument gedrukt.
  • De situatie van de gemiddelde consument wordt nog eens verergerd door de torenhoge inflatie.
  • De ecologische schade veroorzaakt door de uitbundige groei wordt volgens Cheng Siwei van China's Green Energy Drive, geschat op 13,5% van het BBP, hetgeen op al korte termijn tot een onhoudbare situatie zal leiden. Tekort aan schoon drinkwater is nu al een acuut probleem.

De Chinese partijleiding heeft zo te zien te kampen met een aantal tegenstrijdige uitdagingen:

  1. De oververhitting van de economie heeft niet alleen geleid tot een geweldige overcapaciteit, maar ook tot een hardnekkige inflatie. Bestrijding van beiden leidt tot groeivertraging.
  2. Het verminderen van de investeringen in infrastructuur en de daarmee samenhangende krimp in de groei van het BBP zou opgevangen moeten worden door toename van de industriële productie en export daarvan. Helaas hebben de potentiële afnemers zelf te kampen met groeivertraging.
  3. Het inkomen van de bevolking moet omhoog om de binnenlandse vraag te stimuleren en zo de schadelijke onbalans in de economie te neutraliseren. Dit voornemen staat haaks op punt 1 en 2.

Gezien deze conflicterende uitdagingen achten analisten zoals Nouriel Roubini de kans groot, dat China de 10% groeipercentages noodgedwongen zal moeten loslaten en voor geruime tijd genoegen zal moeten nemen met een zeer bescheiden groei.

Dat is slecht nieuws voor leveranciers van grondstoffen zoals Australië en Canada en exporteurs zoals Duitsland en Japan, maar ook voor politici die hopen mee te kunnen liften op het succes van de Chinezen en zo moeilijke beslissingen weer kunnen uitstellen.

 
Categorie Financieel Advies