Aanpassingen governancecode

Op 1 januari 2022 gaat in de zorg een aangepaste goverancecode in. Voor de zorgsector was in 2006 een Zorgbrede Governancecode opgesteld en aangepast in 2010. Die code was vrij specifiek en werd in de praktijk ervaren als methodiek om punten langs te lopen. Na de grote stelselwijziging in 2015 sloot deze code steeds minder aan op de praktijk. Een aantal incidenten leidde tot verder nadenken over de code (faillissement Slotervaart; Meavita etc). In 2017 werd de Zorgbrede Governancecode ingevoerd.

Aanvullende wet- en regelgeving

Waardegedreven governance

De Wet toelating zorginstellingen (Wtzi) wordt  in 2022 vervangen door de Wet toetreding zorgaanbieders (Wtza): het aantal verplichtingen voor nieuwe en bestaande zorgaanbieders neem toe, waaronder een meldplicht, een vergunningsplicht en verplichtingen rond intern toezicht. Op 1 juli 2021 is de Wet bestuur en toezicht rechtspersonen ingegaan die beoogt maatregelen te nemen ter verbetering van de kwaliteit van bestuur en toezicht bij stichtingen en verenigingen. Daarin zijn onder meer bepalingen opgenomen die moeten waken voor tegenstrijdig belang, maar ook bepalingen inzake aansprakelijkheid en ontslag van bestuurders.

Vertaling naar code

De nieuwe code bouwt hier verder op: er is meer aandachtnodig voor de brede maatschappelijke rol van zorginstellingen; aandacht voor bestuur en toezicht bij rechtspersonen anders dan de 'eenvoudige' stichting, zoals joint ventures, coöperaties en BV's met een DGA-structuur; meer aandacht voor integriteitsvraagstukken.

Invulling waarden

De maatschappelijke positie van zorgorganisaties vraagt om daarbij passende waarden. Naast algemene waarden als integriteit, aanspreekbaarheid, betrouwbaarheid, zorgvuldigheid, professionaliteit, openheid en transparantie maar ook doelgerichtheid en doelmatigheid, gaat het om door iedere zorgorganisatie zelf te bepalen waarden, passend bij haar eigen positie en doelstellingen. De waarden moeten zichtbaar worden in cultuur en gedrag. De maatschappelijke positie van zorgorganisaties vraagt ook om sensitiviteit voor publieke waarden als rechtmatigheid, rechtvaardigheid en rechtszekerheid. De raad van bestuur is verantwoordelijk voor al deze aspecten, is hierop aanspreekbaar en legt er actief verantwoording over af.

Literatuur

Governancecode Zorg 2022. BOZ

Woldendorp, H. en A. Jeninga. (2018). Organisaties ontwarren. Systemisch kijken, denken en doen binnen de gezondheidszorg. Amsterdam: SWP