Deze week gaf de Oostenrijkse bank Erste Group een winstalarm af, dat zonder al teveel ophef door de pers werd ontvangen. ( zie De Telegraaf ) Dat geeft maar weer eens aan, dat er bijzonder weinig begrip bestaat over het functioneren van het bankwezen en daarmee gepaard gaande risico's.

Het persbericht bevat namelijk schokkend nieuws, dat door velen over het hoofd gezien werd!

  • In de eerste plaats erkent de Erste Group nu plotseling dat zij een CDS-portefeuille heeft ter grootte van € 5,2 milard, dwz een portefeuille van verzekeringen tegen faillissement van banken en soevereine staten. Bij de laatste door de European Banking Authority uitgevoerde stresstest is de Erste Group "vergeten" dit cruciale feit te vermelden.
  • Bovendien blijkt dat van het gerapporteerde verlies ad € 1,1 miljard, maar liefst € 460 miljoen is toe te schrijven aan een afboeking op deze CDS-portefeuille.

Op zich is het feit dat een bank verzekeringen verkoopt aan marktpartijen, die het betalingsrisico op hun beleggingen in (staats)obligaties willen afdekken, natuurlijk niet schokkend.
Wat wel schokkend is, dat de bank erin geslaagd is dit feit verborgen te houden, waardoor de uitkomst van de stresstest op slag waardeloos is geworden.

Vooral in de huidige marktomstandigheden, waar complete landen failliet dreigen te gaan, vormt een CDS-verzekeringsportefeuille een enorm risico.

Om een idee te krijgen over de aard van het risico is dit artikel interessant. Hierin wordt beschreven hoe banken en verzekeraars in totaal een risico afdekken van $ 1.200 biljoen.

Dat vertegenwoordigt 20 x de omvang van de wereldeconomie!

Dat betekent dat de verzekeringen niet meer rechtstreeks betrekking hebben op risico's die beleggers op hun beleggingen willen afdekken, maar voor het grootste deel simpelweg weddenschappen zijn op het al dan niet failliet gaan van een onderneming of een soevereine staat.

Dat zou bijvoorbeeld in het geval dat Griekenland daadwerkelijk failliet zou gaan en de uitstaande staatsschuld ad € 350 miljard geheel of gedeeltelijk niet meer zou kunnen aflossen, ertoe kunnen leiden dat er weleens € 2 biljoen of meer aan "weddenschappen" uitbetaald zouden moeten worden.

Nu blijkt dat Erste Group toch volop aan dit enorm risicovolle spelletje meedoet. De vraag is nu welke banken er nog meer aan meedoen en voor wat voor bedragen.

Uit de manier waarop beleidsmakers in Europa met de eurocrisis omgaan, kan men afleiden dat waarschijnlijk een zeer groot aantal banken bloot staan aan dit soort onverantwoorde risico's.

Geen enkele politicus heeft het tot dusverre gewaagd het doodsvonnis over Griekenland uit te spreken, terwijl de markt voor 98% ervan uitgaat dat faillissement onafwendbaar is.

Het verklaart ook waarom de Belgisch/Franse bank Dexia in zo'n rap tempo genationaliseerd werd, ondanks de kostbare consequenties voor de Belgische staat.

Dexia, een bank die per 31-12-2010 nog met een hefboom van 29 werkte ( € 19 miljard kapitaal tegenover € 566 miljard aan schulden ), zadelt de Belgische economie, ter grootte van € 348 miljard, op met de verantwoording voor € 352 miljard aan leningen en wellicht ook nog een CDS-portefeuille zoals die van de Erste Group.

Dat die verantwoording van België zowel reëel als acuut is moge blijken uit dit verdwaalde bericht, waarin staat dat de stad Harrisburg in de VS faillissement heeft aangevraagd. Dexia heeft namenlijk veel leningen uitstaan bij Amerikaanse gemeenten.

Zo langzamerhand beginnen de spanningen enorm op te lopen en lijkt de situatie verdacht veel op die van 2008:

  • Op de hiernaast afgebeelde grafiek kan men goed zien dat de kosten van het verzekeren van Franse staatsschuld bijna op het niveau zitten van 2008/2009. Geen pretje voor de Franse begroting!

  • De volgende grafiek geeft de angst weer die banken hebben om aan elkaar te lenen. In plaats daarvan stallen zij hun liquide middelen bij de ECB en de FED. Gelijktijdig ziet men begrijpelijkerwijs de interbancaire rente sterk oplopen.

Nu het probleem Dexia voorlopig opgelost schijnt te zien, verschuift de aandacht alweer naar de volgende zwakke broeders. Onder meer de Franse banken Societé General en BNP Paribas worden als de volgende nationaliseringskandidaten gezien.

Vandaar het broeierige gedoe tussen Nicolas Sarkozy en Angela Merkel. Sarkozy zou het Europese reddingsfonds graag willen gebruiken om de Franse banken te herkapitaliseren. ( zie ook Duitsland legt een bom onder onze duiten )

Ondanks verwoede pogingen van politici om de werkelijke aard en omvang van de kredietcrisis verborgen te houden, begint het grote publiek steeds meer in de gaten te krijgen dat banken sinds de crash van 2008 kennelijk hun lesje niet geleerd hebben.

Door de onverantwoorde risico's die zij genomen hebben verkeert het hele financiële systeem in groot gevaar en zijn pijnloze oplossingen niet voorhanden. Ook dragen corruptie-schandalen en bonusperikelen, zoals die in Spanje, waar 4 directeuren van de inmiddels genationaliseerde Novacaixagalicia € 40 miljoen aan afkoopsommen ontvingen, niet bij aan de sympathie voor het bankwezen.

In New York probeerden ontstemde actievoerders zelfs de New York Stock Exchange te bezetten.

Na de scherpe waarschuwing van het IMF in augustus ( Zie blogartikel van 29-8-11) doet in de onderstaande video adviseur van het IMF, Dr. Robert Shapiro, er nog een schepje bovenop door te stellen, dat een complete meltdown van de financiële sector binnen enkele weken niet meer te vermijden is, als er nú niet daadkrachtig wordt opgetreden door de banken onmiddellijk fors te herkapitaliseren.

Voorlopig lijkt ook deze oproep weer aan dovemansoren gericht te zijn. Zojuist hebben de banken namelijk gemeld dat herkapitalisatie onder de huidige marktomstandigheden voor hen veel te duur is.

Hierdoor worden de inzetten van het va-banque spel nóg verder verhoogd en daarmee de kansen op een crash zoals die in 2008 plaatsvond. L'histoire se répète?

______________________________________________

Voor de situatie van het Chinese bankwezen zie onderstaande artikelen:
Jim Chanos on Chinese banks
Credit Suisse on Chinese banks

Laatste bericht van Credit Suisse over een eventuele derde Europese stresstest laat zien dat de kapitaalbehoefte ten minste € 400 miljard is. Deze banken hebben nu een gezamenlijk kapitaal van € 541 miljard! Mission impossible dus!

 
Categorie Financieel Advies